ΑΣΦΑΛΕΙΕΣΑσφάλεια ονομάζουμε την διάταξη που προορίζεται να διακόπτει αυτόματα ένα κύκλωμα , όταν η έντασή του ξεπεράσει μία ορισμένη τιμή (ονομαστική ένταση).
Αυτό γίνεται είτε με το λιώσιμο ενός λεπτού σύρματος (ασφάλειες τήξεως) είτε με την πτώση ενός αυτόματου διακόπτη (αυτόματες ασφάλειες). Έτσι , έχουμε προστασία των αγωγών , των μονώσεων και των συσκευών του κυκλώματος από υπερεντάσεις και βραχυκυκλώματα.
Η ασφάλεια μπαίνει πάντα στον αγωγό τής φάσεως και στην αρχή του κυκλώματος που προστατεύει. Δεν επιτρέπεται να τοποθετηθεί στον αγωγό της γειώσεως και στον ουδέτερο.
Ο χρόνος πού χρειάζεται μία ασφάλεια για να διακόψει την τροφοδοσία , εξαρτάται από το μέγεθος της υπερεντάσεως και από τον τύπο της ασφάλειας. Γενικά σε περίπτωση βραχυκυκλώματος η διακοπή γίνεται σε μερικά εκατοστά του δευτερολέπτου , ενώ σε περίπτωση υπερεντάσεως σε μερικά δευτερόλεπτα ή και λεπτά.
Διακρίνουμε δύο τύπους ασφαλειών , ανάλογα με την ταχύτητα που διακόπτουν την τροφοδοσία : Τις ασφάλειες ταχείας τήξης (τύπος L) και τις ασφάλειες βραδείας τήξης (τύπος G). Συνήθως χρησιμοποιούνται οι ασφάλειες ταχείας τήξης , ενώ οι βραδείας τήξης χρησιμοποιούνται στα κυκλώματα ηλεκτροκινητήρων ή σε συνεργασία με ασφάλειες ταχείας τήξης.
Διακρίνονται σε βιδωτές , μαχαιρωτές και κυλινδρικές.
Βιδωτές: Χρησιμοποιούνται στις ΕΗΕ και υπάρχουν σε δύο τύπους τις D ή DIAZED και τις Do ή NEOZED που έχουν μικρότερες διαστάσεις.
Η όλη διάταξη μιας ασφάλειας , αποτελείται από τα εξής μέρη:
1. Το φυσίγγι (ασφάλεια) ,που είναι κατασκευασμένο από πορσελάνη και περιέχει το νήμα (τηκτό) και ένα ενδεικτικό χρωματιστό δίσκο , ο οποίος πέφτει , όταν η ασφάλεια καεί.
2. Την βάση της ασφάλειας ή ασφαλειοθήκη . Είναι το εξάρτημα που στερεώνεται πάνω στον πίνακα και μέσα σ’ αυτό τοποθετείται το φυσίγγι.
3. Την μήτρα . Είναι μικρό πορσελάνινο εξάρτημα που τοποθετείται στο βάθος τής ασφαλειοθήκης και εξασφαλίζει ότι δεν θα τοποθετηθεί , από λάθος , μεγαλύτερη ασφάλεια από την κατάλληλη για την γραμμή.
4. Το πώμα. Είναι πορσελάνινο , βιδώνει πάνω στην ασφαλειοθήκη και συγκρατεί το φυσίγγι. Στο πάνω μέρος του έχει γυαλί , για να φαίνεται αν έχει καεί το φυσίγγι.
Κάθε φυσίγγι χαρακτηρίζεται από το ονομαστικό ρεύμα του , που καθορίζει έως πόσα Ampere μπορούν να περάσουν από το τηκτό του. Τα ονομαστικά ρεύματα έχουν τυποποιημένες τιμές : 6Α , 10Α , 16Α , 20Α , 25Α , 35Α , 40Α , 50Α , 63Α ,80Α , 100Α . Για κάθε μέγεθος υπάρχει και ένα χαρακτηριστικό χρώμα πάνω στον ενδεικτικό δίσκο.
Μαχαιρωτές : Έχουν σώμα μορφής ορθογωνίου παραλληλεπιπέδου .Στην πάνω και κάτω βάση του έχουν από ένα έλασμα (λεπίδα). Τα δύο αυτά ελάσματα , κουμπώνουν σε αντίστοιχες διπλές ελατηριωτές μεταλλικές λάμες , που βρίσκονται στην βάση της ασφάλειας . Έτσι γίνεται η στήριξη της ασφάλειας και ταυτόχρονα η ηλεκτρική επαφή.
Μαχαιρωτές ασφάλειες τήξεως.
Για την τοποθέτηση ή αφαίρεση των μαχαιρωτών ασφαλειών από την βάση τους , χρησιμοποιείται ειδική μονωτική λαβή .
Μαχαιρωτές ασφάλειες υπάρχουν , σε τυποποιημένα μεγέθη , από 6 έως και 1000 Α , αλλά συνήθως χρησιμοποιούνται για μεγάλες εντάσεις (άνω των 30 Α).
Κυλινδρικές : Έχουν σώμα κυλινδρικό και οι δύο βάσεις του είναι από αγώγιμο υλικό για να γίνεται η ηλεκτρική επαφή και η στήριξη.
Χρησιμοποιούνται για μεγάλες εντάσεις ρεύματος , όπως σε πίνακες υποσταθμών και σε πίνακες διανομής της ΔΕΗ.
Επίσης, κυλινδρικές ασφάλειες μικρού μεγέθους, χρησιμοποιούνται για την προστασία ηλεκτρονικών συσκευών.
Ασφάλειες αυτοκινήτων: Είναι ασφάλειες τήξεως, μικρού μεγέθους και ειδικής μορφής, με διαφορετικό χρώμα ανάλογα με την ικανότητα διακοπής σε Α.
ΑΥΤΟΜΑΤΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΕΣ (ΜΙΚΡΟΑΥΤΟΜΑΤΟΙ)
Οι αυτόματες ασφάλειες έχουν διαφορετική κατασκευή από τις ασφάλειες τήξεως , αλλά και αυτές , διακόπτουν την τροφοδοσία σε περίπτωση υπερεντάσεως ή βραχυκυκλώματος , με παρόμοιο τρόπο. Μετά την διακοπή όμως , δεν χρειάζεται να τις αντικαταστήσουμε , αλλά απλώς να σηκώσουμε το χειριστήριο και να αποκατασταθεί η τροφοδοσία (αφού βέβαια επισκευάσουμε ή απομονώσουμε την συσκευή που προκάλεσε το βραχυκύκλωμα) .
Αποτελούνται από ένα ηλεκτρομαγνητικό στοιχείο (ρελέ) και από ένα διμεταλλικό στοιχείο (θερμικό). Το ηλεκτρομαγνητικό στοιχείο κάνει διακοπή σε περίπτωση βραχυκυκλώματος πολύ γρήγορα (εκατοστά ή και χιλιοστά του δευτερολέπτου) , ενώ το διμεταλλικό διακόπτει σε περίπτωση υπερεντάσεως με καθυστέρηση μερικών δευτερολέπτων ή και λεπτών , ανάλογα με την υπερένταση.
Αυτόματη ασφάλεια (μικροαυτόματος)
Οι αυτόματες ασφάλειες στερεώνονται στην ράγα του πίνακα διανομής , από μία για κάθε μερικό κύκλωμα. Αντέχουν για 20.000 ζεύξεις - αποζεύξεις. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν και ως διακόπτες των κυκλωμάτων , αλλά για περιορισμένο αριθμό χρήσεων.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου