«ΠΡΑΣΙΝΟ ΦΩΣ» ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

ΤΗΣ ΑΛΙΚΗΣ ΚΟΤΖΙΑ Πυρηνική ενέργεια; Όχι, ευχαριστώ!» Οι παλαιότεροι θα θυμούνται το δημοφιλές σλόγκαν στα τέλη της δεκαετίας του 1970. Οι πολέμιοι της πυρηνικής ενέργειας, βοηθούμενοι τότε και από την πολύ γνωστή ταινία του Χόλιγουντ «Το σύνδρομο της Κίνας», είχαν ξεκινήσει εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού για τις συνέπειες μιας πυρηνικής καταστροφής. Συμπτωματικά, εκείνη την εποχή συνέβη το ατύχημα στο πυρηνικό εργοστάσιο του Θρι Μάιλ Άιλαντ στην Πενσιλβάνια, που οδήγησε στην αναστολή επέκτασης της αμερικανικής πυρηνικής βιομηχανίας και σε moratorium 30 ετών στην κατασκευή νέων πυρηνικών αντιδραστήρων.

Πολλές χώρες, αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες, έχουν μπει σε μια νέα πυρηνική εποχή…

Οι ΗΠΑ, με τον Μπαράκ Ομπάμα, και άλλες αναπτυγμένες χώρες εισέρχονται σε μια νέα πυρηνική εποχή. Υπό την πίεση της οικονομικής ύφεσης και της ανάγκης δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας αλλά και της αναζήτησης λύσης για την υιοθέτηση των «πράσινων» προτάσεών του από την αντιπολίτευση, ο Αμερικανός πρόεδρος κατέστησε σαφές στην πρόσφατη ομιλία του προς το έθνος ότι θα δώσει τη συγκατάθεσή του για την προώθηση της πυρηνικής ενέργειας. Χαράς ευαγγέλια για τους Ρεπουμπλικανούς, που εδώ και χρόνια πιέζουν για άρση του moratorium κατασκευής νέων πυρηνικών αντιδραστήρων σε αντικατάσταση των γερασμένων που λειτουργούν στις ΗΠΑ. Από το ατύχημα της Πενσιλβάνια και μετά, ουδείς πρόεδρος τόλμησε να άρει την απαγόρευση κατασκευής νέων εργοστασίων. Η κυβέρνηση Ομπάμα τώρα υπόσχεται να χορηγήσει εγγυήσεις 8 δις δολαρίων για την κατασκευή του πρώτου πυρηνικού αντιδραστήρα στην Τζόρτζια (Burke County). Στην ίδια περιοχή θα κατασκευαστεί και δεύτερος από την εταιρεία Southern Company. Το σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία 3.000 θέσεων εργασίας μέχρι την αποπεράτωση του έργου και, στη συνέχεια, 850 μόνιμων θέσεων. Με την επιστροφή στην πυρηνική ενέργεια, ο Αμερικανός πρόεδρος επιχειρεί να κερδίσει τη ρεπουμπλικανική υποστήριξη στο νομοσχέδιο για την κλιματική αλλαγή –το λεγόμενο «cap-and-trade»–, που αφορά στο χρηματιστήριο των ρύπων. Οι 104 πυρηνικοί αντιδραστήρες που λειτουργούν στις Ηνωμένες Πολιτείες, προσφέροντας το 19,5% της ηλεκτρικής ενέργειας που χρειάζεται η χώρα, είναι πολύ παλαιοί και οι άδειές τους πρέπει να ανανεωθούν.

Στροφή στην πυρηνική ενέργεια;

Η ανακοίνωση των πυρηνικών σχεδίων του Ομπάμα δεν έβγαλε από μόνη της το «διάβολο από το μπουκάλι». Πολλές χώρες, αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες, έχουν μπει σε μια νέα πυρηνική εποχή, ελπίζοντας σε φθηνότερη ενέργεια και να ανταποκριθούν στις διεθνείς επιταγές για προστασία του περιβάλλοντος λόγω των κλιματικών αλλαγών και μικρότερη επιβάρυνση της ατμόσφαιρας με διοξείδιο του άνθρακα.

Η κυβέρνηση Ομπάμα υπόσχεται να χορηγήσει εγγυήσεις 8 δις δολαρίων για την κατασκευή του πρώτου πυρηνικού αντιδραστήρα στην Τζόρτζια.

Γαλλικές και ιαπωνικές εταιρείες, ειδικευμένες στον τομέα, ελπίζουν να μετάσχουν στο αμερικανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Την ίδια πολιτική ακολουθούν δειλά και ευρωπαϊκές χώρες. Έτσι, η υπόσχεση της γερμανικής κυβέρνησης για κλείσιμο μέχρι το 2020 όλων των πυρηνικών της αντιδραστήρων επανεξετάζεται, καθώς οι Ελεύθεροι Δημοκράτες –κυβερνητικός εταίρος της κυβέρνησης Μέρκελ– αντιτίθενται στην απόφαση αυτή. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ετοιμάζονται να ολοκληρώσουν σχέδιο για την κατασκευή τεσσάρων αντιδραστήρων, το Βιετνάμ προωθεί ανάλογες συμφωνίες, ενώ από την Ιταλία έως την Ινδονησία, οι κυβερνήσεις κάνουν το ίδιο. «Αν αποτύχουμε να επενδύσουμε στις νέες τεχνολογίες της πυρηνικής ενέργειας, θα αναγκαστούμε να τρέχουμε στο μέλλον», δήλωσε ο πρόεδρος Ομπάμα, επισημαίνοντας πως η χώρα έχει μείνει πίσω, τη στιγμή που σε όλο τον κόσμο κατασκευάζονται 56 νέοι αντιδραστήρες: 21 στην Κίνα, 6 στη Νότια Κορέα και 5 στην Ινδία. Οι μεγάλες εταιρείες που διαχειρίζονται την πυρηνική ενέργεια παγκοσμίως βρίσκονται σε αναβρασμό: η γαλλική Areva, η αμερικανική Westinghouse και οι ιαπωνικές Toshiba, Hitachi, Mitsubishi Heavy Industries. Το ίδιο συμβαίνει με τις ρωσικές και τις αυτές της Νότιας Κορέας (Hyundai, Samsung). Όλες σχεδόν οι εταιρείες έχουν τη δυνατότητα σχεδιασμού πυρηνικών αντιδραστήρων, προμήθειας καυσίμων και ανταλλακτικών καθώς και επιδιορθώσεων.

Στην Ευρώπη

Στη Γαλλία, η Areva σχεδιάζει αντιδραστήρες και ειδικεύεται στην αποθήκευση των αποβλήτων ενώ η EDF (Électricité de France) έχει υπό τη δικαιοδοσία της τους 59 πυρηνικούς αντιδραστήρες της χώρας που παράγουν το 78% της γαλλικής ηλεκτρικής ενέργειας. Η Γαλλία εξάγει το 18% της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ιταλία, την Ολλανδία, το Βέλγιο και τη Γερμανία. Το 2008 αποφασίστηκε η κατασκευή νέων αντιδραστήρων –που θα ξεκινήσει το 2011, καθώς ακόμη δεν έχει επιλεγεί η τοποθεσία– λόγω των υψηλών τιμών πετρελαίου και φυσικού αερίου. Αντίθετα με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η κοινή γνώμη στη Γαλλία δεν είναι εχθρική στην πυρηνική ενέργεια και η πλειοψηφία των Γάλλων δηλώνει ότι η χώρα τους πρέπει να παραμείνει στην πρωτοπορία του τομέα. Σύμφωνα με δημοσκόπηση του Ινστιτούτου Ipsos, το 88% των Γάλλων πιστεύει ότι αν η πυρηνική ενέργεια οδηγεί σε μείωση του φαινόμενου του θερμοκηπίου, τότε την υποστηρίζει. Η στροφή της Γαλλίας στην πυρηνική ενέργεια έγινε μετά τη μεγάλη πετρελαϊκή κρίση του 1973, όταν η τότε κυβέρνηση αποφάσισε ότι πρέπει να σταματήσει η χώρα να εξαρτάται από το ξένο πετρέλαιο. Ως συνέπεια της απόκτησης ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικά εργοστάσια, η Areva NC υποστηρίζει ότι οι εκπομπές βλαβερών αερίων στη Γαλλία είναι πολύ μικρότερες σε σχέση με τη Γερμανία, τη Δανία ή τη Βρετανία. Στη Γερμανία, λειτουργούν 17 πυρηνικοί αντιδραστήρες. Το 2000, η κυβέρνηση Σοσιαλδημοκρατών – Πρασίνων αποφάσισε τη σταδιακή απαγκίστρωση από την πυρηνική ενέργεια και το κλείσιμο όλων των εργοστασίων μέχρι το 2020. Οι ακτιβιστές κατά της πυρηνικής ενέργειας είχαν καταγγείλει τη μακρά «περίοδο χάριτος» των πυρηνικών εργοστασίων, ζητώντας να κλείσουν άμεσα. Αν και οι μεγάλες εγκαταστάσεις του Ομπριγχάιμ έκλεισαν, η κυβέρνηση της Άνγκελα Μέρκελ, υποστηριζόμενη τώρα από τους Ελεύθερους Δημοκράτες, ζητεί να επανεξετάσει την πολιτική απαγκίστρωσης από την πυρηνική ενέργεια, τονίζοντας ότι είναι ο μόνος τρόπος να επιτευχθεί η μείωση κατά 25% των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, που έχει θέσει ως στόχο τα επόμενα χρόνια. Οι υπέρμαχοι της πυρηνικής ανανέωσης αντιτείνουν πως οι συνεχείς αυξήσεις στο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο θα προκαλέσουν τα επόμενα χρόνια ενεργειακή κρίση.

Οι αντιδραστήρες

Επτά χρόνια μετά από το πυρηνικό ατύχημα του Θρι Μάιλ Άιλαντ στις ΗΠΑ, έμελλε να συμβεί η μεγαλύτερη τραγωδία στην ιστορία, που έκανε το «Σύνδρομο της Κίνας» να μοιάζει με αστείο. Το Τσέρνομπιλ, στην τότε Σοβιετική Ένωση (σε ουκρανικό έδαφος), επαλήθευσε όλους τους εφιάλτες για τα δεινά της πυρηνικής ενέργειας και ώθησε πολλούς να επανεξετάσουν την άποψή τους για την ασφάλεια λειτουργίας των αντιδραστήρων. Οι θάνατοι από καρκίνο και άλλες ασθένειες, οι τερατογενέσεις που καταγράφονται ακόμη και σήμερα στην ευρύτερη περιοχή, η μόλυνση του αέρα και του εδάφους με ραδιενεργά υλικά και τα σενάρια καταστροφής που ακολούθησαν, οδήγησαν σε αμφισβήτηση όλων των πυρηνικών αντιδραστήρων της πρώην ΕΣΣΔ αλλά και των άλλων πρώην κομουνιστικών χωρών, όπως το Κοζλοντούι της γειτονικής Βουλγαρίας. Η άρση του moratorium στις ΗΠΑ και τα σχέδια κατασκευής νέων αντιδραστήρων από πολλές χώρες –το 2007 λειτουργούσαν 439 πυρηνικές εγκαταστάσεις σε όλο τον κόσμο, παράγοντας 351 gigawatts ηλεκτρικής ενέργειας– προσκρούουν ακόμη σε αντιδράσεις περιβαλλοντολόγων, που εκφράζουν ανησυχίες όχι μόνο για την ασφάλεια της πυρηνικής επεξεργασίας, αλλά κυρίως για τον όγκο των αποβλήτων. Στις ΗΠΑ, ο πρόεδρος θα πρέπει να πείσει όσους Δημοκρατικούς αντιδρούν για τα αγαθά της στροφής στην πυρηνική ενέργεια, ωστόσο οι σκεπτικιστές και οι περιβαλλοντολόγοι υπενθυμίζουν ότι δεν έχει ληφθεί καμιά πρόνοια για την αποθήκευση των πυρηνικών αποβλήτων.
m-epikaira.gr

Posted in: παραγωγη